Dlaczego chleb czerstwieje i jak go przechowywać?

Chełmsko Śląskie – kolebka lnianego przetwórstwa
10 sierpnia 2023
Wspieramy lokalne inicjatywy ❤️
20 października 2023

Jak przechowywać chleb?

Czy worek na pieczywo to dobre rozwiązanie na każdy rodzaj pieczywa?

Jeśli uwielbiasz świeży chleb, pewnie zdarzało Ci się już zastanawiać, dlaczego ten sam chleb, który kupujesz i który jest chrupiący oraz smakowity w chwili zakupu, może w ciągu kilku godzin zmienić swoją konsystencję i smak. 

Właściwie ten proces można wyjaśnić, opierając się na naukowych badaniach i teoriach dotyczących zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych zmian, które zachodzą w strukturze pieczywa. Ale spokojnie! Nie musisz sięgać do trudno dostępnych i niezrozumiałych artykułów naukowych. My to zrobiliśmy za Ciebie i postaramy się w jak najbardziej przystępny sposób przedstawić to Tobie. 💛

W tym artykule dowiesz się:

🟡 czym różnią się od siebie poszczególne rodzaje pieczywa i na co zwrócić uwagę przy jego wyborze,

🟡 czym jest czerstwienie i wysychanie pieczywa i jak te procesy odróżnić, 

🟡 jak przechowywać pieczywo w lnianym worku, 

🟡 jaki worek wybrać i czy nadaje się on do przechowywania każdego rodzaju pieczywa, 

aż w końcu...

🟡 dlaczego pieczywo pszenne wysycha i czy jesteśmy w stanie ten proces opóźnić.  🕰️ 

 

Specjalnie dla Ciebie samodzielnie przetestowaliśmy kilka możliwości przechowywania pieczywa i odwiedzając pobliskie piekarnie dowiedzieliśmy się nieco o ich składzie. 

Miłego czytania!

Co możemy zrobić, aby jak najdłużej cieszyć się smakiem i świeżością pieczywa?

Z pewnością pierwszą rzeczą, na którą musimy zwrócić uwagę jest rodzaj pieczywa i odpowiedni dla niego sposób przechowywania. 

Jeśli nie zadbamy o  prawidłowe przechowywanie konkretnego rodzaju pieczywa, z pewnością w niedługim czasie dojdzie do niekorzystnych zmian w jego jakości. ❌ Za tymi zmianami kryją się zmiany fizykochemiczne w strukturze pieczywa, czyli:

👎czerstwienie postępujące w krótkim okresie czasowym,

👎wysychanie pieczywa ale także

👎pojawienie się pleśni

oraz

👎zmiany w smaku wynikające z pochłaniania zapachów z otoczenia. 

Bardzo ważną rzeczą która możemy zrobić jeszcze przed etapem zakupu pieczywa jest upewnienie się, co do jego składu

👉Różnice w tempie postępowania procesów mających wpływ na utratę przydatności do spożycia wynikają w dużej mierze z zastosowanych składników i sposobów wypiekania. 👈

 

 

 

 

 Rodzaje pieczywa różnią się między sobą:

-rodzajem użytej mąki,

-typem mąki,

-masą jednostkową,

-sposobem wytwarzania ciasta,

-trwałością.

 

Kiedy wybieramy chleb, ważne jest, abyśmy mieli dostęp do jasnych informacji. Nazwa chleba jest pierwszym, co przykuwa naszą uwagę 👀 podczas zakupów, ale niestety przepisy prawa żywnościowego nie regulują dokładnie, co powinno być pod nią rozumiane.❌

W związku z tym nazwy pieczywa często są zwyczajowe i kojarzą się z konkretnym rodzajem chleba wyprodukowanego z określonych składników, ale ich skład nie musi być tożsamy z nazwą - i niestety często nie jest.

Podczas zakupów 🛒🛒często kierujemy się intuicją - i intuicyjnie sięgamy po produkty, które wydają nam się zdrowsze i pełnowartościowe.  Tak jest również z pieczywem. 🥖🍞 Ważne jest, abyśmy potrafili jako klienci rozróżniać rodzaje pieczywa, nie tylko sugerując się nazwami i wrażeniem wizualnym. 

Jako konsumenci powinniśmy przestać utożsamiać pieczywo ciemne z pieczywem razowym. Niestety kolor pieczywa nie zawsze jest wskaźnikiem, że pieczywo wypieczone zostało z pełnowartościowej mąki z dużą zawartością błonnika i składników odżywczych. Barwę chleba mogą nadawać różne dodatki, takie jak nasiona, miód, rodzynki lub mix różnych rodzajów mąk, ale także może ona wynikać z dodatku karmelu lub słodu. 

Ze względu na istotne różnice w zawartości składników odżywczych w mąkach używanych do produkcji chleba, najważniejszą kwestią jest upewnienie się, jak dokładnie wygląda ich skład. To jedyna opcja, aby nie dać “nadziać się w butelkę”. 

Poniżej przygotowaliśmy dla Ciebie tabelę, ukazującą najpopularniejsze rodzaje pieczywa, ich skład i jego wpływ na proces “starzenia się”.

Rodzaj pieczywa

Skład

Wpływ na skrócenie okresu przydatności do spożycia

Pieczywo białe pszenne

Mąka pszenna, woda, drożdże, sól, opcjonalnie cukier

Proces czerstwienia i wysychania zachodzi szybko, co spowodowane jest niską zawartością  tłuszczy i wysoką zawartością skrobi.

Chleb razowy 

Mąka żytnia, woda, drożdże, sól

Dzięki zawartości mąki żytniej proces czerstwienia zachodzi znacznie wolniej.

Chleb pełnoziarnisty

Mąka pełnoziarnista, woda, drożdże, sól, ziarna/nasiona

Wykazuje większą oporność na wysychanie dzięki obecności błonnika i składników odżywczych.

Chleb na Zakwasie

Zakwas, mąka, woda, sól

Dzięki mikroorganizmom bytującym w stosowanym zakwasie , pieczywo dłużej utrzymuje wilgoć i wykazuje mniejszą podatność na czerstwienie.

Chleb graham

Mąka pszenna z pełnego ziarna, woda, drożdże, sól

Czerstwienie zachodzi wolniej, aniżeli w przypadku chleba pszennego, ale  może być nieco szybsza niż w przypadku chleba pełnoziarnistego. 

Zrozumienie problemu: czerstwienie i wysychanie pieczywa

Czerstwienie pieczywa oraz szybko wysychające pieczywo to dwa związane ze sobą problemy, które wpływają na jakość i smak chleba. Aby skutecznie zapobiegać tym zjawiskom, warto zrozumieć, czym są i dlaczego występują.

 

Czerstwienie pieczywa

Czerstwienie chleba to proces, w wyniku którego traci on swoją pierwotną świeżość i elastyczność, stając się twardy i czasem trudny do ugryzienia. Jest to efekt zmian zachodzących w strukturze chemicznej pieczywa oraz jest ściśle związany z przemieszczaniem wilgoci z miąższu chleba na jego skórkę. Te zmiany strukturalne dotyczą głównie skrobi, która tworzy kryształy, co przekłada się na utratę elastyczności i chrupkości chleba. 

Ale to nie wszystko. Przyczyna czerstwienia tkwi także w przemianach pozostałych składników takich jak tłuszcze, substancje białkowe, cukry oraz przy udziale czynników zewnętrznych. 

Po wyciągnięciu pieczywa z pieca, kiedy następuje proces jego ochładzania - jednocześnie rozpoczyna się proces jego czerstwienia. Aromatyczne składniki, które nadają smak i zapach przekształcają się, kondensują i zostają wchłonięte przez skrobię i białka, a część z nich wyparowuje, utlenia się lub tworzy nierozpuszczalne połączenia ze skrobią. 

Wysychanie pieczywa 

Wysychanie pieczywa jest wynikiem szybkiej migracji wody z wnętrza chleba na jego powierzchnię - następnie jej odparowanie.  Zjawisko to jest wynikiem różnicy w stężeniu wody między wnętrzem chleba a jego otoczeniem. Wysychanie chleba zachodzi szybciej w środowisku o niskiej wilgotności powietrza 💦 i wysokiej temperaturze 🌡️.

Istnieje kilka sposobów, aby efektywnie opóźnić ten proces. Ale o tym później :) 

Ale jak odróżnić, kiedy moje pieczywa jest czerstwe i nienadające się do spożycia, a kiedy (np. poprzez narażenie na niesprzyjające warunki) wyschło?🤔

Zwróć uwagę na dwa najważniejsze aspekty.

Kolor i sposób kruszenia: Czerstwe pieczywo zazwyczaj ma bardziej intensywny kolor brązowy 🟤 lub złocisty 🟡, a jego skórka może być twardsza i bardziej gumowata oraz sprawiać trudności w rozdrobnieniu lub oderwaniu jej od miąższu. Natomiast wysuszone pieczywo częściej przybiera kolor matowy lub szary, a jego skórka staje się sucha i popękana, a po dotknięciu łatwo rozpada się i kruszy.

Różnice poczujesz oczywiście również w ocenie palpacyjnej 🫳 - czerstwe pieczywo z pewnością będzie mniej wilgotne i miękkie aniżeli świeże, ale wciąż możesz wyczuć w nim pewną wilgoć, podczas gdy wysuszone pieczywo będzie stanowczo suche i twarde jak kamień. 🪨

 

 

 

A dla bardziej dociekliwych przygotowaliśmy także zestawienie rodzajów pieczywa i typów mąk, z których zostają wypiekane. 🧑‍🍳👇👇

 
 

 

Aby lepiej zrozumieć, dlaczego niektóre rodzaje pieczywa czerstwieją wolniej niż inne, warto przyjrzeć się dokładniej składowi mąki używanej do ich wypieku składniku bazowym, z którego wyrasta. Procentowy udział różnych typów mąki ma znaczący wpływ na zarówno smak, jak i trwałość pieczywa.

 

 
 
 
 

 Kiedy mówimy o pieczywie pszennym, warto wiedzieć, że stosuje się różne typy mąki, zależnie od rodzaju chleba.

Na przykład:
Typ 550 jest używany do wypieku bułek i bagietek.
Typ 750 jest wykorzystywany do produkcji chleba zwykłego.
Typ 1850, z domieszką mąki typu 750, jest podstawowym składnikiem chleba typu Graham.
Typ 2000, również z udziałem mąki typu 750, stosowany jest do wypieku chleba.


Natomiast pieczywo żytnie jest zwykle wytwarzane na bazie zakwasu żytniego, z dodatkiem niewielkiej ilości drożdży piekarskich prasowanych w celu poprawienia jakości chleba żytniego.

W przypadku pieczywa żytniego mamy do czynienia z różnymi rodzajami, takimi jak chleb razowy (z mąki typu 2000), chleb sitkowy (z mąki typu 1400), chleb pytlowy (z mąki typu 720), chleb starogardzki (z mąki typu 1850) oraz chleb żytni jasny (z mąki typu 850).


Pieczywo mieszane natomiast można podzielić na różne grupy, w zależności od stosunku mąki żytniej do pszennej oraz zawartości popiołu całkowitego (pozostałości minerałów i soli mineralnych w produkcie spożywczym po spaleniu próbki w wysokiej temperaturze - używany do określenia zawartości minerałów w żywności).

Na przykład:
Chleb mieszany razowy zawiera powyżej 1,4% popiołu całkowitego.
Chleb mieszany sitkowy zawiera powyżej 0,9% do 1,4% popiołu całkowitego.
Chleb mieszany pytlowy zawiera powyżej 0,7% do 0,9% popiołu całkowitego.
Chleb mieszany jasny i bułki zawierają poniżej 0,7% popiołu całkowitego.


To właśnie różnorodność rodzajów mąki i składu pieczywa wpływa na jego smak, teksturę i trwałość. Dlatego warto zwracać uwagę na te czynniki, wybierając pieczywo, które najlepiej odpowiada naszym preferencjom i potrzebom.✅ 

 
 

Przechowywanie pieczywa w lnianym worku. Do jakiego rodzaju i dlaczego?

Już na wstępie musicie wiedzieć, że 👉chleby wytwarzane z mąki pszennej i drożdży mają tendencję do szybkiego wysychania i czerstwienia, podczas gdy chleby z mąki żytniej pozostają dłużej miękkie i wilgotne❗ 

Jednak z drugiej strony, niewłaściwe przechowywanie chlebów żytnich może spowodować, że zacznie na nich rozwijać się pleśń. 🦠 To samo dotyczy wypieków mieszanych, które zawierają różne rodzaje mąk, takie jak pszenica, żyto, czy orkisz.

❓A więc jak zapewnić najlepsze warunki do przechowywania pieczywa żytniego lub mieszanego❓

Przechowywanie chleba w sposób, który utrzymuje jego świeżość i chrupkość, to wyzwanie, które towarzyszyło ludzkości przez wieki.  Jednym z tradycyjnych rozwiązań, które od niedawna ponownie cieszy się popularnością, są lniane worki.

przewiewnośc i ochrona

Ochrona przed bakteriami i przewiewność

Lniane worki utrzymują odpowiednią wilgotność wewnątrz, co zapobiega wysychaniu pieczywa. Jednocześnie pozwalają na cyrkulację powietrza, co utrzymuje świeżość chleba i zapobiega rozwojowi pleśni, szczególnie w przypadku pieczywa żytniego.

Ponadto tkanina lniana, z której szyjemy worki na żywność jest przebadana pod kątem zastosowania z żywnością, a potwierdzeniem tego jest certyfikat Świadectwa Jakości Prozdrowotnej PZH. 🎖️Więcej o naszych certyfikatach znajdziesz tutaj: naturalnie.eco/certyfikaty/

 
 
 

"Jaki worek mam wybrać - z podszewką czy bez? I jak ich używać?"🤔💭

➡️Jeśli jesteś pasjonatem pieczenia chleba w domu i zauważasz, że Twoje wypieki szybko znikają, warto rozważyć użycie lnianego worka bez podszewki. Dzięki jego przewiewności i higroskopijności, masz pewność, że nawet jeśli Twój chleb nie jest jeszcze w pełni wystudzony po wyjęciu z pieca, naturalne właściwości lnu pomogą w uregulowaniu poziomu wilgotności i zapewnią idealne warunki przechowywania Twojego wypieku.

➡️Natomiast, jeżeli kupujesz pieczywo żytnie, pełnoziarniste lub mieszane (z sprawdzonym składem) - sięgnij po lniany worek z dodatkową podszewką. Podszewka, którą stosujemy, uszyta jest również w 100% z tkaniny lnianej ❕i zapewnia kilka dodatkowych korzyści, w tym:

💚ogranicza dopływ powietrza,

💚pomaga utrzymać wilgoć wewnątrz worka tym samym zachowując świeżość pieczywa 

💚stanowi podwójną ochronę przed czynnikami zewnętrznymi, w tym światłem UV, temperaturą czy uszkodzeniami.

 
 

Umieszczając chleb w lnianym worku pamiętaj o kilku ważnych zasadach.

  1. Przechowuj bułki lub chleb w całości. Pokrojone pieczywo jest bardziej podatne na wpływ czynników zewnętrznych 💨💦, a proces jego wysychania zachodzi znacznie szybciej z⌛ ( odkrojone pieczywo traci ochronę w postaci skórki).
  2. Po włożeniu pieczywa do worka opróżnij go z nadmiaru powietrza dociskając tkaninę do podłoża. 
  3. Upewnij się, że worek został szczelnie zamknięty - dzięki czemu powietrze z zewnątrz nie będzie dostawało się do środka. 
  4. Wewnątrz  umieść tylko tyle pieczywa, ile worek jest w stanie zmieścić. Zapewnij swojemu pieczywo trochę przestrzeni 😉
 
 

Inne zastosowanie worków

Lniane worki, ze względu na swoje właściwości takie jak: higroskopijność i przewiewność, znakomicie nadają się do suszenia bułek i chleba na bułkę tartą - w naturalny sposób.

Nie musisz obawiać się, że umieszczone w foliowym worku pieczywo spleśnieje, a na te pozostawione na kuchenny stole do samodzielnego wyschnięcia najdzie kurz... Po prostu umieść pieczywo w worku (bez dodatkowej podszewki) na kilka dni i wyjmij czyste i wysuszone w bezpieczny, naturalny sposób. 

 

 

A co z pieczywem pszennym?

 

Pieczywo pszenne należy do wyrobów piekarniczych o bardzo krótkim terminie przydatności do spożycia i wynosi ono od 24 do 48h - w warunkach chronionych.

Aby go wydłużyć należy całkowicie odciąć dopływ powietrza 💨lub je zamrozić.🧊

 

W takim razie jak przechowywać pieczywo pszenne?

Nasza rekomendacja to włożenie bułek lub chleba pszennego do lnianego worka z dodatkową podszewką, a następnie:

1. umieszczenie go w szufladzie,

 
 

2. schowanie wraz z workiem do chlebaka,

 

 
 

3. umieszczenie worka w torebce papierowej lub foliowej - to rozwiązanie niestety nie należy do ekologicznych, ale w wielu przypadkach jest skuteczne.

 
 

❗Niestety przechowywanie tego typu pieczywa jedynie w lnianych workach nie przedłuży jego świeżości.❗

Pozostałe formy przechowywania pieczywa

 

Specjalnie dla Was przetestowaliśmy także inne, znane sposoby przechowywania pieczywa.

Wśród nich znalazły się: 

  • przechowywanie pod szklaną paterą,
  • testy chlebaków.

Oba te sposoby porównaliśmy do przechowywania w lnianych workach. Oto wyniki. 

 

 

1.Szklana patera

Choć wygląda pięknie na stole, używanie szklanego pojemnika bez wentylacji, na drewnianej lub marmurowej desce do krojenia, było prawdziwą porażką w utrzymaniu świeżości chleba. Chleb nie był w stanie oddychać i spleśniał w ciągu kilku dni. Zauważono, że skórka miękła bardzo szybko po przechowywaniu chleba pod kloszem. Zbyt dużo wilgoci zostało uwięzione, a rezultatem była pleśń, która sprawiła, że piękny bochenek stał się niejadalny.

2.Szuflada lub chlebak

Dwa bochenki były testowane w chlebaku:

  • jeden z rozciętym końcem wystawionym na działanie powietrza,
  • drugi z rozciętym końcem przyciśniętym do boku szuflady lub pudełka z chroniącą go lnianą ściereczką.

Tam, gdzie nacięcie było chronione, bochenek w szufladzie lub pudełku zachował swoją pierwotną, świeżą konsystencję i dotyk - miękki w środku i chrupiący na zewnątrz przez trzy dni. Sukces! Tam, gdzie przecięty koniec był wystawiony na działanie powietrza, środek chleba wysychał i stawał się twardy w ciągu kilku godzin.

3.Lniany worek na chleb

Przez kilka testowaliśmy jak długo swoją świeżość zachowa chleb żytni na zakwasie z lokalnej piekarni vs. "bułki żytnie", które, jak się okazało, w swoim składzie w przeważającej części posiadały mąkę pszenną. 

Przechowywany przez dwa dni w lnianym worku chleb był świeży i miękki, miał chrupiącą skórkę i zero pleśni. Po kolejnych dwóch dniach skórka zaczęła twardnieć, a twardość  przeniosła się do miękkiego środka, jednak w naszym odczuciu chleb nadawał się jeszcze do spożycia. Następnego dnia chleb nie nadawał się już do spożycia, jednak zaznaczyć trzeba, że od początku testu minęło 5 dni.

Natomiast w przypadku bułek z dodatkiem mąki pszennej - pieczywo stwardniało już następnego dnia i nie nadawało się do spożycia. 

Oba rodzaje pieczywa przechowywaliśmy w całości, w szczelnie zamkniętym worku z dodatkową podszewką. 

Dbaj o przyrodę! 🌍

Oprócz cennych właściwości przedłużenia świeżości pieczywa - lniane worki to również świetna alternatywa dla wszędobylskiego plastiku i gwarancja bezpieczeństwa w kontakcie z żywnością. 

W czasach, kiedy "chlebem powszednim" 😉 stało się pakowanie żywność w plastik, nie zważając na jego szkodliwość i przenikanie substancji potencjalnie szkodliwych - bądź zmianą na dobre ♻♻ 

Przechowuj żywność w ekologicznych, biodegradowalnych workach, wielokrotnego użytku i chroń planetę. 🌍

A więcej info, jak dbać o len znajdziesz tutaj 💚

Nasza rekomendacja

Tak więc, optymalnym rozwiązaniem na krótką metę jest lniany worek na chleb. Dla dłużej utrzymującego się świeżego chleba, optymalne rezultaty uzyskasz dzięki połączeniu worka na chleb i chlebaka. Jeśli nie lubisz korzystać z chlebaka, wybierz lniany worek na chleb z podszewką lub elegancką sakwę na pieczywo do której zmieści się sporo świeżego chleba dla całej rodziny.

Dobrze, że trafiłeś na nasz artykuł 😉.

Mamy nadzieję, że dzięki kilku istotnym informacjom, które staraliśmy się tutaj przekazać będziesz wiedzieć, jak przechowywać pieczywo aby się nie zmarnowało ❤🍞 i jednocześnie dbać o naszą planetę 🌍

Masz jakieś pytania o produkt ?🧡 Napisz do nas lub zadzwoń!

Zadzwoń +48 608 023 723

Napisz e-mail: biuro@naturalnie.eco